شمشیر دولبه‌ای به اسم عادت!
عادت چیست و چطور ساخته میشود؟
عادت (Habit) کاری است که انجام دادنش آسان‌تر از انجام ندادنش است. ذهن ما از دو قسمت “خودآگاه” و “ناخودآگاه” تشکیل شده‌است. از آنجایی که تلاش ذهن در جهت حفظ انرژی و منابع محدود است لذا کارهایی که انسان آن‌ها را به صورت مکرر انجام میدهد تبدیل به عادت میشوند تا برای انجامشان نیاز به تفکر و تحلیل و بررسی و در نتیجه مصرف انرژی فراوان نباشد.
به عنوان مثال در ابتدا که رانندگی را می‌آموزیم، رانندگی کردن بر عهده‌ی قسمت خودآگاه است و هربار که میخواهیم رانندگی کنیم، کارهایی که باید انجام شوند را تحلیل میکنیم؛ دنده چندم؟ کلاچ کدومه؟ و … . اما بعد از مدتی که این کار را به طور مکرر انجام میدهیم، ذهن انجام آن را به قسمت ناخودآگاه واگذار میکند. بنابراین از آن به بعد از روی عادت رانندگی میکنیم و نیازی به تمرکز و توجه فراوان به فعالیت‌هایی که انجام میدهیم نداریم.
عادت کردن خوب است یا بد؟
هم خوب و هم بد! اگر به رفتارهای درست عادت کنیم، طی کردن مسیر رشد و پیشرفت و رسیدن به اهداف و خواسته‌ها بسیار آسان‌تر خواهد شد. عادت‌هایی مثل کتابخوانی، آموزش دیدن، ورزش کردن و … . اما اگر به رفتارهای غلطی عادت کنیم، هر روز به خودمان و زندگیمان آسیب میزنیم. سیگار کشیدن، مصرف الکل، زیاد یا کم خوابیدن و تماشای افراطی تلویزیون نمونه‌هایی از عادت‌های اشتباه هستند.
تله‌ی سکون و عادت به آن!
خوشبختانه یا متأسفانه انسان موجودی است که قدرت تطبیق بسیار بالایی با شرایط دارد. اگر شرایط تغییر کند، انسان خیلی سریع به شرایط جدید عادت میکند و این قسمت مثبت ماجراست. اما قسمت تلخ و منفی داستان جایی است که انسان به بودن و ماندن در آن نقطه و شرایط نیز عادت میکند.
چون شرایط نامناسب جدید برای انسان عادی میشود، انسان تلاشی برای خروج از آن انجام نمیدهد و به آن شرایط قانع میشود! اینجاست که هیچ کوششی برای رشد و پیشرفت اتفاق نمی‌افتد و انسان هر روز بیشتر از دیروز در تله‌ی سکون گرفتار میشود.
آرامش کاذبی که در بلندمدت انسان را زمین‌گیر میکند و او را از حرکت در مسیر رشد که برای سلامتی روانش مفید است بازمیدارد.
کلام آخر
عادت‌سازی، ابزاری است که به کمک انسان می‌آید تا راحت‌تر زندگی کند. اما گاهی این آسوده‌خیالی به ضرر انسان تمام میشود؛ چرا که فرصت رسیدن به شایستگی‌ها را از ما میگیرد! نگاهی به زندگیتان بیندازید و ببینید که آیا به ماندن در منطقه امنیت و آسایشتان عادت کرده‌اید یا نه. اگر جواب مثبت است، همین امروز کاری برایش انجام دهید و خود را از این باتلاق نجات دهید.
